Fleur van Groningen

Betrappen & verklikken  2/12/2016, Het Nieuwsblad, p.2 In ons land wordt dagelijks gestolen in winkels, maar de winkeleigenaars hebben vaak niet genoeg tijd om hun camerabeelden na te kijken en de dieven te vatten. Daarom werken twee Belgische ondernemers aan een website waarop de beelden kunnen worden bekeken door gewone mensen: ‘amateur-detectives’ die per dief een bedragje verdienen dat lager ligt dan het loon van professionele speurders. Zelf heb ik één keer iets gestolen: in een warenhuis griste ik als peuter een oranje plastic slabestek in mijn buggy. Mijn moeder ontdekte het toen we thuis waren. Dat vertelde ze me pas jaren later: “En het was niet eens een mooi slabestek.” Ik voelde me vreselijk schuldig. Diefstal is niks voor mij. Maar voortdurend andere mensen betrappen en verklikken? Daarvan word ik minstens even ongelukkig - allicht zelfs verbitterd. Wat voor mensen zouden dit werk wél graag doen? Misschien het omaatje dat in mijn vroegere dorp woont, de werel...

Het begon in de kleuterklas. En het stopte pas toen ik de schoolpoort voor het laatst uit wandelde. Ze vonden me raar, deden gemeen. Als ik me in mezelf terugtrok, noemden ze me verwaand. Op een dag – ik was zestien- riep iemand me op straat na: “Gij, met uw arrogante smoel, gij denkt zeker dat ge ‘t zijt?!” Ik besloot om voortaan duidelijk te laten merken dat ik het goed meen, want blijkbaar straalde mijn uiterlijk het tegendeel uit. Zo ontstond de rol die ik mezelf op sociale aangelegenheden aanmat. Ik verplichtte mezelf om extrovert te zijn. Om hardop de grappen, opmerkingen en complimenten te maken die ik anders in stilte bedacht. Opdat mijn gezelschap me onbedreigend en misschien zelfs aardig zou vinden, en zich door mijn gevatte reacties op een veilig afstandje zou laten houden. Het was een onbewuste tactiek uit zelfbescherming. Vermoeiend, want ik moest voortdurend alert zijn. Pas toen ik in de twintig was, legde ik uit eenzaamheid mijn clownsmasker af. Voortaan zou ik toch m...

Ze noemen het smalltalk. Gesprekken waarbij er enkel oppervlakkige informatie wordt uitgewisseld. Sommige mensen zijn daar ongelooflijk bedreven in. Zo heb ik al aan tafels ­gezeten waarbij er anderhalf uur wordt gesproken over de voor- en nadelen van vloerverwarming, waarop de conversatie naadloos overging in een drieënhalf uur durende uiteenzetting over cementsluierverwijderaar. Het alternatief lijkt vijf uur ruzie­maken over politiek. Al bestaan er ook mensen die uitstekend hun activiteiten kunnen opsommen zonder zich af te vragen of de ander daar iets aan heeft. Zo'n emotiearme monoloog wordt meestal monotoon afgevuurd en gaat ongeveer als volgt: “We zijn naar de markt geweest voor nieuwe kousen, want die van onze Patrick waren versleten, daarna zijn we een koffie gaan drinken bij Maria op de hoek, daar zaten Magda en Danny, die waren onderhemdjes gaan kopen, 's middags hebben we een wafel gegeten en het regende, weeral, we zijn dan met de kinderen naar de cinema gegaan...